Tętniak naczyń mózgowych: objawy, przyczyny, diagnoza, leczenie i rokowanie

Tętniak mózgu (tętniak mózgu, tętniak wewnątrzczaszkowy) jest chorobą naczyniową i jest występem ściany tętnicy. Pęknięcie tętniaka mózgu jest najczęstszą przyczyną nie traumatycznego krwotoku podpajęczynówkowego (ponad 50%), w którym krew dostaje się do przestrzeni podpajęczynówkowej mózgu. W Federacji Rosyjskiej zapadalność na SAH wynosi około 13: 100 000 osób rocznie. Częściej tętniaki mózgu obserwuje się u kobiet. Tak więc na 100 000 ludności u kobiet wykrywa się 12,2, au mężczyzn 7,6. Tak więc stosunek kobiet do mężczyzn wynosi 1,6: 1 - 1,7: 1. ASA z powodu pęknięcia tętniaków obserwuje się u osób w wieku od 40 do 70 lat (średni wiek 58 lat). Sprawdzonymi czynnikami ryzyka pęknięcia tętniaków są nadciśnienie, palenie i wiek.

Około 10-15% pacjentów umiera z powodu krwotoku po pęknięciu tętniaka przed zapewnieniem opieki medycznej. Śmiertelność w ciągu pierwszych 2-3 tygodni po pęknięciu tętniaka wynosi 20–30%, osiąga 46% w ciągu 1 miesiąca, a około 20–30% pacjentów staje się niepełnosprawnych. Powtarzające się pęknięcie jest główną przyczyną wysokiej śmiertelności i niepełnosprawności. Ryzyko powtarzającego się pęknięcia tętniaka w ciągu pierwszych 2 tygodni osiąga 20%, w ciągu 1 miesiąca - 33%, a podczas pierwszych 6 miesięcy - 50%. Śmiertelność z powodu wielokrotnego pękania tętniaków mózgu wynosi do 70%.

Po raz pierwszy tętniak naczyń mózgowych został opisany w dziale przez włoskiego J.B. Morgagni w 1725 r. Pierwszą angiografię mózgową z pozareumatycznym SAH wykonał w 1927 r. Portugalski E.Moniz, aw 1937 r. Amerykański W.E. Dandy wykonał pierwszą interwencję mikrochirurgiczną, aby przerwać tętniak mózgu, odcinając go od krwi za pomocą srebrnego klipsa.

1. Struktura tętniaka

Tętniaki charakteryzują się brakiem normalnej, trójwarstwowej struktury ściany naczyniowej. Ściana tętniaka jest reprezentowana tylko przez tkankę łączną, warstwa mięśniowa i elastyczna błona są nieobecne. Warstwa mięśniowa występuje tylko w szyi tętniaka. W tętniaku szyja, ciało i kopuła są izolowane. Szyjka tętniaka zachowuje trójwarstwową strukturę ściany naczynia, dlatego jest to najtrwalsza część tętniaka, podczas gdy kopuła jest reprezentowana tylko przez jedną warstwę tkanki łącznej, dlatego ściana tętniaka w tej części jest najcieńsza i najczęściej podatna na pęknięcie (ryc. 1).

2. Klasyfikacja tętniaków

W formie:

Według rozmiaru:

Milliard (do 3 mm średnicy)

· Regularny rozmiar (4-15 mm)

Gigant (ponad 25 mm).

Według liczby kamer w tętniaku:

Według lokalizacji:

· Na przednich tętnicach mózgowych - przednich łączących (45%)

Na wewnętrznej tętnicy szyjnej (26%)

Na środkowej tętnicy mózgowej (25%)

Na tętnicach układu kręgowo-podstawnego (4%)

· Wiele tętniaków - na dwóch lub więcej tętnicach (15%).

Przyczyny tętniaków mózgu

Obecnie nie ma jednej teorii pochodzenia tętniaków. Większość autorów zgadza się, że pochodzenie tętniaków jest wieloczynnikowe. Wyróżnia się tak zwane czynniki predysponujące i produkcyjne..

Czynniki predysponujące obejmują czynniki, które powodują zmianę w normalnej ścianie naczyń:

1. czynnik dziedziczny - wrodzone wady w warstwie mięśniowej tętnic mózgowych (niedobór kolagenu typu III), częściej obserwowane w miejscach zgięć tętniczych, ich rozwidlenia lub dużych gałęzi oddalających się od tętnicy (ryc. 2). W rezultacie tętniaki mózgu są często łączone z inną patologią rozwojową: policystyczną chorobą nerek, niedorozwój tętnicy nerkowej, zwężenie aorty itp..
2. uszkodzenie tętnicy
3. zatorowość bakteryjna, grzybicza, nowotworowa
4. narażenie na promieniowanie
5. miażdżyca, hialinoza ściany naczyń.

Czynniki nazywane są wytwarzaniem, w wyniku czego tworzenie i pękanie tętniaka zachodzi bezpośrednio. Głównym czynnikiem produkcyjnym jest hemodynamiczny - wzrost ciśnienia krwi, zmiana laminarnego przepływu krwi na burzliwy. Jego działanie jest najbardziej wyraźne w miejscach rozwidlenia tętnic, gdy na już zmienioną ścianę naczyń występuje stały lub okresowy wpływ upośledzonego przepływu krwi. Prowadzi to do przerzedzenia ściany naczynia, powstania tętniaka i jego pęknięcia.

Obraz kliniczny pęknięcia tętniaków

Objawy pęknięcia tętniaka zależą od anatomicznej postaci krwotoku, lokalizacji tętniaka, obecności powikłań krwotoku śródczaszkowego Typowy obraz kliniczny pęknięcia tętniaków rozwija się u 75% pacjentów i ma zarówno typowe objawy nie pourazowego krwotoku podpajęczynówkowego, jak i ciężki ból. zgodnie z rodzajem „udaru mózgu”, któremu mogą towarzyszyć nudności i wymioty, często na tle wysiłku fizycznego, stresu psychoemocjonalnego i wzrostu ciśnienia krwi. Powstający ból głowy ma charakter „płonący”, „pękający”, tak jakby „przelała się w mojej głowie wrząca woda”. Mogą wystąpić krótkotrwałe, a czasem długotrwałe zaburzenia świadomości o różnym stopniu nasilenia, od umiarkowanego ogłuszenia do śpiączki atonicznej. W ostrym okresie krwotoku często występują zaburzenia pobudzenia psychoruchowego, hipertermia, tachykardia i podwyższone ciśnienie krwi.

Jednak prawie co trzeci pacjent z SAH ma inną klinikę. Wyróżnia się następujące nietypowe warianty SAH, których charakterystyczny jest jeden z wiodących zespołów: migrenowy, pseudo-zapalny, pseudo-hipertoniczny, pseudoradikularny, pseudo-psychotyczny, pseudotoksyczny. Jednocześnie na pierwszy plan wysuwa się ogólne piętno przejawów nagłej katastrofy mózgowej, brak wyraźnych oznak połączenia utraty przytomności i ostrego bólu głowy, niewyrażonych objawów oponowych we wczesnych dniach choroby oraz objawów innych chorób, w tym przewlekłych,.

Objawy oponowe obserwuje się w prawie wszystkich przypadkach SAH: pacjent ma sztywność szyi, światłowstręt, zwiększoną wrażliwość na hałas, objawy Kerniga, Brudzinsky'ego itp..

Dzięki NAO krew wchodzi pod błonę pajęczaka i rozprzestrzenia się wzdłuż podstawowych cystern mózgu (chrząstka, tętnice szyjne, płytka końcowa, interkortykoid, półpasiec, kwadrupol), wnika w rowki wypukłej powierzchni mózgu, szczeliny międzypółkulowe i leśne. Krew wchodzi również do cystern tylnego dołu czaszki (preptin, duża spłuczka potyliczna, mostek - kąt móżdżku), a następnie wchodzi do kanału kręgowego. Źródło i intensywność krwotoku decydują o naturze rozkładu krwi w przestrzeniach podpajęczynówkowych - może być lokalna lub może wypełnić wszystkie przestrzenie podpajęczynówkowe mózgu, tworząc skrzepy krwi w zbiornikach. Wraz ze zniszczeniem tkanki mózgowej w obszarze krwotoku pojawiają się obszary krwotoku miąższowego w postaci impregnacji substancji mózgowej krwią lub tworzenia krwiaka w substancji mózgowej (krwotok podpajęczynówkowo-miąższowy). Przy znacznym przepływie krwi do przestrzeni podpajęczynówkowej może wystąpić odpływ krwi do układu komorowego poprzez wywrócenie komory IV (otwory Magandie i Lyushki), a następnie przez dopływ wody do III i komór bocznych. Możliwe jest także bezpośrednie przenikanie krwi do komór mózgu przez uszkodzoną plastykę końcową, co częściej ma miejsce w przypadku pęknięcia tętniaka przedniej tętnicy łączącej (krwotok podpajęczynówkowo-komorowy). Przy znacznym krwotoku miąższowym na tle SAH możliwy jest przełom krwiaka do komór mózgu (krwotok podpajęczynówkowo-miąższowo-komorowy).

Każdej z anatomicznych postaci krwotoku może towarzyszyć zamknięcie ścieżek płynów mózgowo-rdzeniowych i zwichnięcie mózgu, aw rezultacie rozwój zespołu nadciśnienia-zwichnięcia.

Oprócz opisanych wariantów przebiegu choroby klinikę SAH można również określić na podstawie lokalizacji tętniaków.

Tętniak wewnętrznej tętnicy szyjnej. Jeśli tętniak znajduje się w otworze tętnicy oczodołowej, ból głowy może być zlokalizowany w okolicy paraorbitalnej po tej samej stronie i może mu towarzyszyć upośledzenie wzroku w postaci zmniejszonej ostrości wzroku i / lub utraty pola widzenia. Wraz z lokalizacją tętniaka w okolicy ujścia tylnej tętnicy łącznej zwykle rozwija się niedowład nerwu okoruchowego, możliwe są ogniskowe objawy półkuli w postaci hemiparezy przeciwnej. Kiedy tętniak znajduje się w ujściu przedniej tętnicy naczyniowej, często obserwuje się również niedowład nerwu okoruchowego, a wraz z powstaniem krwiaka śródmózgowego może rozwinąć się niedowład połowiczny lub niedowład połowiczny. W przypadku pęknięcia tętniaków rozwidlenia tętnicy szyjnej wewnętrznej ból głowy jest również częściej lokalizowany w ipsilateralnym obszarze czołowym, może rozwinąć się przeciwstawny niedowład połowiczy lub niedowład połowiczny.

Tętniak przedniej tętnicy łączącej. Klinika pęknięcia tętniaków tej lokalizacji jest określona przez porażkę pobliskich struktur anatomicznych, w tym podwzgórza. Charakterystyczne są zmiany psychiczne, które obejmują labilność emocjonalną, zmiany osobowości, spadek psychoruchowy i intelektualny, zaburzenia pamięci, zaburzenia koncentracji, mutyzm akinetyczny. Często występuje zespół konfabulacyjno-amnestyczny Kabakowa. Wraz z pęknięciem tętniaków tej lokalizacji najczęściej rozwijają się zaburzenia elektrolitowe i cukrzyca..

Tętniak środkowej tętnicy mózgowej Gdy tętniak środkowej tętnicy mózgowej pęka, hemipareza (bardziej wyraźna w ramieniu) lub hemiplegia, hemigipestezja, afazja ruchowa, czuciowa lub całkowita ze zmianami dominującej półkuli, najczęściej występuje homonimiczna hemianopsja.

Tętniaki tętnicy podstawnej. Wyróżnia się górne i dolne objawy tętniaków głównej tętnicy. Objawami tętniaków górnego odcinka tętnicy głównej są pojedyncze lub obustronne niedowłady nerwu okoruchowego, objaw parino, oczopląs pionowy lub obrotowy, oczopląs. Gdy pęknie tętniak tętnicy podstawnej, możliwe są niedokrwienne zaburzenia w puli tylnej tętnicy mózgowej w postaci homonimicznej hemianopsji lub ślepoty korowej. Niedokrwienie niektórych struktur pnia mózgu objawia się odpowiednimi naprzemiennymi zespołami. Klasycznym, ale rzadkim obrazem klinicznym pęknięcia tętniaka tętnicy podstawnej jest rozwój śpiączki, niewydolność oddechowa, brak reakcji na podrażnienie, szerokie źrenice bez fotoreakcji.

Tętniak tętnicy kręgowej. Głównymi objawami pęknięcia tętniaków tej lokalizacji są dysfagia, dyzartria, hematrofia języka, naruszenie lub utrata wrażliwości na wibracje, zmniejszenie wrażliwości na ból i temperaturę, dyzestezja nóg. Przy masywnym krwotoku śpiączka rozwija się z niewydolnością oddechową.

Diagnostyka instrumentalna

Aby zidentyfikować nie pourazowy krwotok podpajęczynówkowy z powodu pęknięcia tętniaków, określić rokowanie choroby, prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań i opracować taktykę leczenia, stosuje się szereg instrumentalnych metod diagnostycznych.

Nakłucie lędźwiowe - w pierwszych godzinach i dniach płyn mózgowo-rdzeniowy (CSF) jest intensywnie i równomiernie zabarwiony krwią, zwykle przepływa pod wysokim ciśnieniem. Jednak nakłucie lędźwiowe jest przeciwwskazane w obrazie klinicznym wewnątrzczaszkowego procesu wolumetrycznego (krwiak, ognisko niedokrwienne ze strefą obrzęku okołogałkowego i efektów masowych) i oznak zespołu dyslokacji (na poziomie procesu dużego półksiężyca, macicy i dużego otworu potylicznego). W takich przypadkach, przy nakłuciu lędźwiowym, eliminacja nawet niewielkiej ilości CSF może prowadzić do zmiany gradientu ciśnienia śródczaszkowego i rozwoju ostrego zwichnięcia mózgu..

Tomografia komputerowa (CT) mózgu jest obecnie wiodącą metodą w diagnozowaniu SAH, szczególnie w pierwszych godzinach i dniach krwotoku. Za pomocą CT określa się nie tylko intensywność krwotoku podstawnego i jego rozpowszechnienie wzdłuż zbiorników, ale także obecność i objętość krwotoku miąższowego i komorowego, nasilenie wodogłowia, obecność i rozpowszechnienie ognisk niedokrwienia mózgu, nasilenie i charakter zespołu zwichnięcia. Częstotliwość wykrywania SAH w pierwszych 12 godzinach po krwotoku osiąga 95,2%, w ciągu 48 godzin - 80-87%, w ciągu 3-5 dni - 75%, a w dniach 6-21 dni - tylko 29%. Stopień wykrywalności zakrzepów w SAH zależy nie tylko od intensywności samego krwotoku, ale także od stosunku skrzepów i płaszczyzny przekrojów na skanie CT (ryc. 3).

Ponadto za pomocą TK mózgu (angiografia TK) często można ustalić prawdziwą przyczynę krwotoku, relacje topograficzne i anatomiczne, zwłaszcza jeśli badanie uzupełnia wzmocnienie kontrastu, rekonstrukcja 3D.

Najczęstszą klasyfikacją CT dla krwotoku jest klasyfikacja zaproponowana przez C.M. Fisher i in. w 1980 r.:

1) tomografia komputerowa nie wykrywa oznak krwotoku - 1 rodzaj zmiany;

2) wykrywany jest rozlany krwotok podstawowy przy grubości skrzepów krwi mniejszej niż 1 mm - zmiany typu 2;

3) wykrywane są skrzepy krwi o grubości większej niż 1 mm - krwotok typu 3;

4) Tomografia komputerowa określa krwiak śródmózgowy lub krwotok komorowy bez lub w połączeniu z rozlanym SAH - krwotok typu 4.

Dane CT (ilość i częstość rozlanej krwi) dobrze korelują z ciężkością stanu i rokowaniem choroby - wyraźny podstawowy SAH jest niekorzystny prognostycznie, ponieważ u prawie wszystkich pacjentów towarzyszy mu silny i rozległy skurcz tętnic.

Cyfrowa angiografia mózgowa odejmowania jest „złotym standardem” dla najdokładniejszej identyfikacji przyczyn krwotoku. Badanie dwóch basenów szyjnych i dwóch kręgów w projekcjach bezpośrednich, bocznych i ukośnych Dzięki angiografii mózgowej można wykryć nie tylko tętniak (ryc. 4A, 4B), ale także skurcz naczyń.

Obrazowanie rezonansu magnetycznego (MRI) - ta metoda diagnostyczna ma wysoką czułość i swoistość. Jeśli skan CT mózgu ma doskonałą wykrywalność SAH, tętniaków w ostrym okresie krwotoku, wówczas MRI jest niezbędny w wykrywaniu krwotoków w okresach podostrym i przewlekłym. Weryfikacja tętniaków za pomocą angiografii rezonansu magnetycznego (MR-AG) sięga 80-100%, co w niektórych przypadkach pozwala zrezygnować z tradycyjnej angiografii mózgowej (TsAG), gdy z jakiegoś powodu jest przeciwwskazane (np. Z indywidualną nietolerancją preparatów jodu) (ryc. 5). Ponadto, w porównaniu z tradycyjną angiografią, CT-AG przewyższa ją w diagnostyce małych tętniaków (mniejszych niż 3 mm), co wskazuje na znaczącą rozdzielczość metody.

Powikłania nie pourazowego krwotoku podpajęczynówkowego

Najczęstsze powikłania krwotoku podpajęczynówkowego z powodu pęknięcia tętniaka obejmują: skurcz naczyń mózgowych, niedokrwienie mózgu z powodu skurczu naczyń krwionośnych, powtarzające się krwawienie z tętniaka i rozwój wodogłowia.

Jednym z najpoważniejszych i najczęstszych powikłań SAH jest skurcz naczyń i niedokrwienie mózgu. W „skurczu naczyń” należy zrozumieć złożone i sekwencyjne zmiany na wszystkich warstwach ściany tętnic, prowadzące do zwężenia światła. Zmiany te występują w odpowiedzi na krwotok w spłuczce podstawy mózgu. Bezpośrednią przyczyną zwężenia tętnic jest krew i produkty jej rozpadu. Skurcz naczyń krwionośnych rozwija się u 23–96% pacjentów z masywną podstawową ASA (typ III według Fishera) i może prowadzić do ciężkiego niedokrwiennego uszkodzenia mózgu (ryc. 5).

Możliwe jest zdiagnozowanie skurczu naczyń podczas angiografii mózgowej (ryc. 6) lub podczas przezczaszkowej dopplerografii (TCD) naczyń krwionośnych mózgu (ryc. 7), a dynamika jego rozwoju jest monitorowana za pomocą TCD, które można wykonywać dowolnie często. Liniową prędkość przepływu krwi (LSC) określa się we wszystkich dużych tętnicach mózgu (przednim, środkowym, tylnym mózgu, tętnicach szyjnych wewnętrznych i podstawnych) Skurcz naczyń nie rozwija się bezpośrednio po krwotoku, ale w ciągu 3-7 dni, kiedy produkty rozpadu krwi gromadzą się w płynie mózgowo-rdzeniowym, i może trwać do 2-3 tygodni.

Powtarzające się krwawienie z tętniaka jest drugim najczęstszym powikłaniem obserwowanym po pęknięciu tętniaka. Powtarzające się krwawienie rozwija się u 17–26% pacjentów. Powtarzające się krwawienie jest zwykle spowodowane lizą skrzepu krwi pokrywającego miejsce pęknięcia tętniaka. Powtarzające się krwawienia częściej występują w ciągu pierwszego dnia (u 4%), a przez kolejne 4 tygodnie ich częstość pozostaje stabilna, wynosząc 1-2% dziennie. Powtarzające się krwawienie jest bardzo trudne i do 80% prowadzi do zgonu z powodu masywnego krwotoku wewnątrzkomorowego lub miąższowego.

Nie ma skutecznych metod zapobiegania powtarzającemu się krwawieniu. Ani leżenie w łóżku, ani leczenie przeciwnadciśnieniowe nie zmniejsza częstości powtarzających się krwawień. Jedyną metodą zapobiegania ponownemu krwawieniu jest uprzednie wyłączenie tętniaka z krwioobiegu..

Dość częstym powikłaniem SAH jest wodogłowie, obserwowane u 25–27% pacjentów. We wczesnym okresie choroby rozwój wodogłowia w SAH jest spowodowany zablokowaniem zakrzepów w podstawowych cysternach, zaopatrzeniem w wodę sylvian, inwersją komory IV i niedrożnością płynów mózgowo-rdzeniowych. Wraz z rozwojem disresorpcyjnego wodogłowia normotensyjnego w długotrwałym SAH, wiodącym jest zespół Hakima-Adamsa (zespół apatyczno-abuliczny, apraksja ruchowa i dysfunkcja narządów miednicy).

Ocena ciężkości stanu pacjenta

Dla całej różnorodności obrazu klinicznego przebiegu i powikłań krwotoku podpajęczynówkowego w praktyce stosuje się tylko kilka klasyfikacji nasilenia stanu pacjenta (tabele 1 i 2).

Ocena śpiączki Glasgow (zalecana dla osób w wieku 4 lat lub starszych).

Jak manifestuje się tętniak w mózgu - przyczyny i konsekwencje

Tętniak mózgu jest rozszerzeniem naczynia mózgowego, którego objawem jest ból głowy, pogorszenie wzroku, splątanie itp. Ważne jest, aby zauważyć je w czasie, aby uniknąć konsekwencji, które mogą być bardzo poważne.

Spójrzmy na przyczyny tętniaka mózgu, terapie i metody rehabilitacji, aby przywrócić upośledzenie funkcji poznawczych w przypadku krwawienia.

Co to jest tętniak mózgu

Termin „tętniak mózgu” odnosi się do wad, które z reguły są rozszerzeniem jednego lub większej liczby naczyń mózgu. Mogą być wrodzone lub wynikać z przyczyn zewnętrznych..

Rozszerzanie, które z reguły ma kształt woreczka, sprawia, że ​​ściany naczyń są kruche, w każdej chwili gotowe do pęknięcia, a następnie krwotoku podpajęczynówkowego, które, jeśli nie zostanie leczone w odpowiednim czasie, może być śmiertelne.

Pod względem statystycznym twierdzi się, że około 1% populacji cierpi na tętniak mózgu i częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn (w stosunku 3 do 2). Ze wszystkich przypadków tętniaków mózgu tylko 15-20% zerwania, z czego jedna trzecia jest śmiertelna.

Przyczyny i czynniki ryzyka tętniaka

Bardziej słuszne jest mówienie o czynnikach ryzyka prowadzących do rozwoju tętniaków i pęknięcia tętniaków.

Wśród czynników ryzyka mamy:

• Palenie: jest jednym z najważniejszych czynników ryzyka pęknięcia tętniaka. Ponieważ powoduje liczne uszkodzenia na poziomie komórkowym, co może przyczynić się do pęknięcia ściany tętnicy.
• Nadciśnienie tętnicze: Osoby cierpiące na wysokie ciśnienie krwi mogą doświadczyć pęknięcia tętniaka z powodu nacisku wywieranego na ściany tętnic.
• Dyslipidemia: Wzrost stężenia cholesterolu we krwi może prowadzić do uszkodzenia tętnic, co pogarsza istniejącą kruchość tętnic. Z tego powodu osoby cierpiące na hipercholesterolemię są bardziej narażone na pęknięcie tętniaka..
• Patologia: może wystąpić niestabilność tętnic z powodu wpływu niektórych chorób, takich jak cukrzyca, niektóre infekcje bakteryjne, dziedziczne choroby tkanki łącznej, zwężenie aorty, wady rozwojowe, policystyczna choroba nerek.
• Kontuzje: delikatne tętnice mogą zostać uszkodzone w wyniku urazu fizycznego, na przykład uderzenia głową, upadku, uszkodzenia podczas wypadku samochodowego, sportów kontaktowych, takich jak boks lub sztuki walki.

Objawy tętniaka - ważne do rozpoznania

Terminowe wykrycie objawów pęknięcia tętniaka mózgu ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia opieki w nagłych wypadkach w możliwie najkrótszym czasie, aby uzyskać odpowiednie leczenie.

Zazwyczaj objawy pęknięcia tętniaka obejmują:

• Nieoczekiwany ostry ból głowy, jakby „dźgnąć w głowę”.
• Zawroty głowy, którym towarzyszą nudności i wymioty.
• Utrata lub pogorszenie widzenia, podwójne widzenie. Dzieje się tak, jeśli tętniak pęknięcia znajduje się w pobliżu nerwów czaszkowych, które unerwiają oczy..
• Zmiany w świadomości: upośledzenie pamięci, deficyty neurologiczne, poczucie dezorientacji i utrata orientacji.
• Zwolnione tempo: spowolnienie do paraliżu.
• Inne objawy: takie jak nadwrażliwość na światło, gorączka i sztywność karku.

Konsekwencje pęknięcia naczynia mózgowego

Kluczem jest czas, w którym pacjent jest zabierany na pogotowie.

Zasadniczo pęknięcie naczynia mózgowego może prowadzić do następujących konsekwencji:

• Uszkodzenie mózgu: komórki nerwowe, które mają kontakt z obszarem, w którym wystąpiło krwawienie, mogą zostać uszkodzone lub zniszczone na skutek rozlania krwi.
• Wodogłowie: płyn mózgowo-rdzeniowy krąży w przestrzeni podpajęczynówkowej. W przypadku krwawienia normalny wypływ płynu może zostać zakłócony, następuje jego akumulacja, powodując w ten sposób ekspansję komór mózgu.
• Skurcz naczyń: wyciek krwi z naczyń krwionośnych może powodować podrażnienie otaczających struktur, które reagują skurczem naczyń, zwężeniem naczyń krwionośnych, co ogranicza przepływ krwi. Może to spowodować zmniejszenie przepływu krwi i tlenu do mózgu, co prowadzi do udaru mózgu..
• Hiponatremia: jeśli krwawienie występuje w okolicy podwzgórza, może to powodować nierównowagę stężenia sodu we krwi. Obniżony poziom sodu powoduje obrzęk w komórkach mózgu, co może prowadzić do uszkodzenia.
• Powtarzające się krwawienie: obserwowane 3-4 tygodnie po pierwszym krwawieniu spowodowanym pęknięciem tętniaka. Występuje w 30-40% przypadków i powoduje dodatkowe uszkodzenie struktur mózgu.

Co zrobić, jeśli znajdziesz tętniak mózgu

Jeśli podczas badania lekarz wykryje tętniak mózgu, pacjent powinien zastosować pewne środki zapobiegawcze:

• Rzuć palenie, nie spożywaj alkoholu ani substancji psychostymulujących, a także substancji, które powodują uszkodzenie ciała, w tym tętnic i które mogą zwiększać ryzyko pęknięcia tętniaka.
• Unikaj kawy i napojów na bazie kofeiny.
• Zmniejsz spożycie soli, aby uniknąć napadów nadciśnienia.
• Przestrzegaj zdrowej diety i ćwicz umiarkowaną aktywność fizyczną, aby utrzymać niskie ciśnienie krwi, poziom glukozy i cholesterolu we krwi.
• Unikaj forsownych wysiłków, takich jak sport i podnoszenie ciężarów.
• Jeśli zażywasz leki rozrzedzające krew, takie jak kwas acetylosalicylowy, poproś lekarza o wymianę..
• Jeśli tętniak już krwawi, unikaj podróży samolotem.

Tętniak naczyń mózgowych. Przyczyny, rodzaje, objawy i przejawy patologii

Witryna zawiera informacje referencyjne wyłącznie w celach informacyjnych. Diagnoza i leczenie chorób powinny być przeprowadzane pod nadzorem specjalisty. Wszystkie leki mają przeciwwskazania. Wymagana konsultacja specjalistyczna!

Co to jest tętniak mózgu?

Tętniak naczyń mózgowych jest niebezpieczną patologią, a w przypadku przedwczesnej diagnozy i leczenia wiąże się z wysoką śmiertelnością lub niepełnosprawnością pacjenta. Tętniak to patologiczna ekspansja jednego lub więcej naczyń krwionośnych w mózgu. Oznacza to, że jest to rodzaj występu ścian naczyń krwionośnych, zlokalizowanych w jednym z obszarów mózgu i mających charakter wrodzony lub nabyty. Powstały tętniak powoduje uszkodzenie ścian naczyń krwionośnych (w większości przypadków tętnic). Dlatego wysokie prawdopodobieństwo pęknięcia, które pociąga za sobą rozwój krwotoku śródczaszkowego. Krwotoki te z kolei mogą powodować zaburzenia neurologiczne, aw ciężkich przypadkach mogą prowadzić do śmierci.

Częstość występowania tętniaka mózgu jest bardzo trudna do oceny. Powodem tego jest trudność w zdiagnozowaniu tej choroby, a także cechy jej przebiegu klinicznego i objawów. Jednakże, opierając się na różnych danych klinicznych i statystycznych, można argumentować, że tętniaki mózgu występują u 10 do 12 pacjentów na 100 tysięcy populacji. Dane z badań morfopatologicznych (sekcja zwłok) pokazują, że prawie 50% tętniaków, które nie pękły, odkryto przypadkowo, ponieważ nie spowodowały żadnych objawów.

Głównym zagrożeniem, które pociąga za sobą tętniak naczyń mózgowych, jest wysokie prawdopodobieństwo pęknięcia, które pociąga za sobą krwawienie śródczaszkowe (krwotok w przestrzeni podpajęczynówkowej lub krwotok podpajęczynówkowy), wymagające interwencji medycznej w nagłych wypadkach. Statystyki z zagranicznych szpitali pokazują, że 10% pacjentów z krwotokiem podpajęczynówkowym umiera prawie natychmiast, co eliminuje możliwość interwencji medycznej. Około 25% tych pacjentów umiera pierwszego dnia, a kolejne 40 - 49% w ciągu pierwszych 3 miesięcy. Zatem prawdopodobieństwo śmierci z pęknięciem tętniaka wynosi około 65%, z dominującą śmiercią w ciągu pierwszych kilku godzin / dni po zerwaniu.

We współczesnej medycynie jedynym i najskuteczniejszym sposobem leczenia tętniaka naczyniowego w mózgu jest operacja, jednak pomimo postępującej neurochirurgii i przyspieszonego rozwoju medycyny dzisiaj nie wyklucza to zgonu. Warto zauważyć, że prawdopodobieństwo śmierci z powodu nagłego pęknięcia tętniaka jest prawie 2 - 2,5 razy wyższe niż ryzyko związane z interwencją chirurgiczną.

Statystycznie najwyższa częstotliwość tętniaków mózgu (około 20 przypadków na 100 tysięcy mieszkańców) występuje w Japonii i Finlandii. Tętniak naczyń mózgowych występuje prawie 1,5 razy częściej u kobiet. Wśród kobiet, w porównaniu z mężczyznami, przeważają gigantyczne tętniaki (występują około trzy razy częściej). Szczególnie niebezpieczne są takie formacje u kobiet w ciąży.

Przyczyny tętniaka mózgu

Tworzenie tętniaka w dowolnym naczyniu jest prawie zawsze wynikiem naruszenia normalnej struktury ściany naczyniowej. W przypadku tętnic ściana składa się z trzech głównych warstw. Uszkodzenie co najmniej jednego z nich prowadzi do lokalnej utraty siły tkanki. Ponieważ mózg jest zasilany krwią z tętnicy szyjnej, ciśnienie krwi tutaj jest dość wysokie. Substancja mózgowa zużywa dużo energii w procesie życia i stale potrzebuje składników odżywczych. Być może tłumaczy to fakt, że tętniaki jako całość częściej występują w tętnicach aorty (na różnych poziomach) lub w mózgu. W tych naczyniach ciśnienie jest dość wysokie.

Ściana tętnicy składa się z następujących membran:

• Intymność. Ta skorupa wykłada wewnętrzną powierzchnię naczynia. Jest bardzo chuda i wrażliwa na różne obrażenia. Uszkodzenia te najczęściej nie mają charakteru mechanicznego. Mogą być spowodowane przez toksyny, przeciwciała lub infekcje w kontakcie z komórkami intymnymi. Funkcją tej błony jest zapewnienie normalnego przepływu krwi (bez wirów i skrzepów krwi).
• Głoska bezdźwięczna Środkowa skorupa określa elastyczność naczynia. Zawiera komórki mięśniowe, które mogą powodować kurczenie się lub rozszerzanie tętnic. To w dużej mierze reguluje ciśnienie krwi (wraz ze zwężeniem naczynia wzrasta). Ta skorupa jest najpierw rzadko uszkadzana. Częściej dotyczą go procesy patologiczne z błony wewnętrznej.
• Adwent. Zewnętrzna skorupa statku jest najtrwalsza. Istnieje wiele włókien i komórek tkanki łącznej. Kiedy ta skorupa jest uszkodzona, leżące pod nią skorupy prawie zawsze puchną wraz z tworzeniem tętniaka woreczkowego.

Wszystkie trzy błony, jeśli nie zostaną uszkodzone przez procesy patologiczne, prawie nigdy nie tworzą tętniaka. Zwykle jeden z nich jest uszkodzony, co w połączeniu z gwałtownym wzrostem ciśnienia prowadzi do powstania tętniaka. Należy zauważyć, że procesy te są nie tyle przyczyną tętniaka, co mechanizmem. Przyczyny są uważane za te czynniki i patologie, które uszkadzają ściany naczyń mózgowych. W praktyce może być wiele takich powodów..

Następujące patologie mogą być przyczyną powstawania tętniaków mózgu:

• Kontuzje Zamknięte urazy głowy są zwykle wynikiem ciężkich uderzeń w głowę. Podczas uderzenia może nastąpić rozdzielenie ściany naczynia, w wyniku czego jej wytrzymałość i elastyczność ulegną osłabieniu. W tym miejscu tworzone są sprzyjające warunki do rozwoju tętniaka. Należy zauważyć, że tętniak może pojawić się zarówno natychmiast po urazie, jak i po pewnym czasie. Faktem jest, że urazy mogą być różnego rodzaju i może im towarzyszyć wiele różnych zaburzeń (nie tylko na poziomie naczyń mózgowych).
• Zapalenie opon mózgowych - zapalenie opon mózgowych to zapalenie opon mózgowych, które może być spowodowane różnymi infekcjami. W tym przypadku patogenami są bakterie, wirusy lub grzyby (rzadko pasożyty i inne pierwotniaki). Tętnice mózgu przylegają ściśle do opon mózgowych, dlatego proces zakaźny może uszkodzić zewnętrzną błonę naczynia. Najczęstszą przyczyną zapalenia opon mózgowych jest meningokok (Neisseria meningitidis), ale czasami może być spowodowany gruźlicą, opryszczką lub innymi infekcjami. Stan pacjenta bezpośrednio podczas zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych jest zwykle ciężki, więc izolowanie objawów tętniaka jest prawie niemożliwe. Ale po wyleczeniu infekcji czasami powstają defekty w ścianach naczyń, które ostatecznie przekształcają się w tętniaki.
• Infekcje ogólnoustrojowe. Innym sposobem zakaźnego uszkodzenia naczyń jest krew. Niektóre infekcje mogą z nim krążyć w całym ciele, wpływając na różne naczynia i narządy. Tętnice mózgu mogą zostać uszkodzone na przykład przez zaawansowaną syfilis. Czasami infekcja z innych ognisk dostaje się do krwioobiegu. Na przykład w przypadku bakteryjnego zapalenia wsierdzia infekcja jest zlokalizowana w sercu (głównie na zastawkach). Okresowo patogen wchodzi do krwioobiegu i jest przenoszony w całym ciele. Jeśli dotknięte zostaną błony wewnętrzne tętnic mózgu, może również powstać lokalna wada, która zamieni się w tętniak.
• Wrodzone choroby. Istnieje wiele wrodzonych chorób, w których tkanka łączna jest osłabiona lub powstają inne warunki wstępne dla rozwoju tętniaka. Na przykład w przypadku zespołu Marfana lub naruszenia syntezy kolagenu trzeciego typu ściana naczyniowa jest słaba od urodzenia, a wzrost ciśnienia krwi łatwo prowadzi do powstania tętniaków. W przypadku stwardnienia guzowatego lub nerwiakowłókniakowatości pierwszego typu można zaobserwować lokalne zmiany strukturalne w tkankach i naczyniach mózgu. W miarę postępu tych chorób wzrasta ryzyko tętniaka. Ponadto, niektóre badania wykazały zwiększone ryzyko tętniaka w chorobach, takich jak niedokrwistość sierpowatokrwinkowa, zespół Ehlersa-Danlosa, autosomalna dominująca wrodzona policystyczna choroba nerek, toczeń rumieniowaty układowy. Choroby te są bardzo rzadkie i są częściowo spowodowane wrodzonymi mutacjami genetycznymi..
• Nadciśnienie tętnicze (nadciśnienie). Wysokie ciśnienie krwi jest ważnym czynnikiem przyczyniającym się do powstawania tętniaka. Miejscowe wady w ścianie naczynia, niezależnie od przyczyny, nie tworzą samego tętniaka. Powstaje w wyniku wewnętrznego ciśnienia w naczyniu przez wybrzuszenie ściany w słabym miejscu. Dlatego u zdecydowanej większości pacjentów z tętniakiem wykrywane jest również nadciśnienie tętnicze. Nie jest tak ważne, jaka jest natura nadciśnienia. Ciśnienie krwi może wzrosnąć z powodu chorób serca, nerek, zaburzeń endokrynologicznych, predyspozycji genetycznych itp. Ważne jest, aby wszystkie te choroby zwiększały ryzyko tętniaków mózgowych, będąc pośrednio ich przyczynami..
• Choroba tętnic. W wielu chorobach proces zapalny może selektywnie wpływać na tętnice, w tym znajdujące się w jamie czaszki. Najczęściej występuje to w chorobach autoimmunologicznych (reumatologicznych). Układ odpornościowy tworzy tak zwane autoprzeciwciała, które błędnie atakują własne komórki organizmu. W rezultacie pojawia się stan zapalny, który może ostatecznie doprowadzić do tętniaka naczynia.
• Miażdżyca. Obecnie szeroko dyskutowana jest rola miażdżycy mózgu w tworzeniu tętniaków i rozwoju udarów mózgu. W przypadku tej choroby na ścianach tętnic tworzą się tak zwane płytki z depozytów cholesterolu. Nie tylko zwężają światło naczynia (zwiększając w nim ciśnienie), ale także stopniowo osłabiają ścianę naczyniową. Przyczyny miażdżycy nie są w pełni znane, ale zakłada się, że rolę odgrywa niedożywienie, palenie tytoniu i nadciśnienie..
• Inne powody. W rzadkich przypadkach mogą istnieć inne przyczyny, które wpływają na tworzenie tętniaków. Jedną z rzadkich chorób jest na przykład mózgowa angiopatia amyloidowa. W przypadku tej choroby patologiczne białko, amyloid, odkłada się w ścianach naczyń mózgu (o małej średnicy). Wpływa to na przepływ krwi i może powodować niewielkie tętniaki. Istnieją również doniesienia o tętniakach, które rozwinęły się, prawdopodobnie jako powikłania nowotworów złośliwych (raka). W takim przypadku za przyczynę można uznać niektóre warianty zespołu paraneoplastycznego. W tym przypadku guz niekoniecznie znajduje się w mózgu. Może znajdować się w dowolnej części ciała, a uszkodzenie naczyń jest reakcją organizmu na obecność złośliwego nowotworu. Jednak w praktyce przyczyny te są niezwykle rzadkie i zwykle łączone z innymi, bardziej powszechnymi czynnikami..

Tak więc może być wiele przyczyn pojawienia się tętniaków mózgu. Ważne jest, aby lekarze i pacjenci rozumieli, że u każdego z nich dochodzi do miejscowego uszkodzenia ściany naczynia (jej osłabienia) i krótkotrwałego lub długotrwałego wzrostu ciśnienia krwi. Te same czynniki mogą prowadzić do najpoważniejszego powikłania - pęknięcia tętniaka z rozwojem udaru krwotocznego.

Czy dziedziczny tętniak mózgu?

Tętniak naczyń mózgowych nie jest osobną chorobą, którą można odziedziczyć. Niemniej jednak istnieje pewna predyspozycja do pojawienia się u krewnych krwi. Wynika to jednak z przenoszenia nieprawidłowości strukturalnych lub innych chorób genetycznych, które w pewnych warunkach doprowadzą do powstania tętniaka.

Przeniesienie jakiejkolwiek wady lub choroby przez dziedziczenie następuje w następujący sposób. Wszystkie substancje strukturalne, które tworzą tkanki organizmu, są kodowane przez zestaw genów w cząsteczkach DNA. Krewni mają wiele identycznych genów. W związku z tym zwiększa się prawdopodobieństwo obecności dowolnych wadliwych genów. Na przykład istnieją geny odpowiedzialne za substancję tkanki łącznej (komórki, białka, włókna tkanki łącznej itp.). Wady tego genu prowadzą do tego, że tkanka łączna osoby nie jest tak silna, co oznacza, że ​​ścianka naczyniowa jest łatwiej rozciągana pod ciśnieniem krwi. Wady innych genów mogą powodować inne nieprawidłowości..

Ogólnie możemy powiedzieć, że można odziedziczyć predyspozycje do następujących chorób:

• choroba hipertoniczna;
• miażdżyca;
• choroby genetyczne związane z tkanką łączną (zespół Marfana itp.);
• niektóre choroby autoimmunologiczne (toczeń rumieniowaty układowy).

Ponadto istnieją pewne wrodzone nieprawidłowości strukturalne, które są dziedziczone podobnie jak znamiona lub kolor włosów. Z reguły są to wrodzone tętniaki. Tak więc tętniaki mogą w rzadkich przypadkach zostać odziedziczone. Jednak częściej przenoszone są predyspozycje do chorób, które zwiększają ryzyko tętniaków w ciągu życia. Dlatego jednym z obowiązkowych problemów w diagnozie będzie obecność tętniaków (lub udarów krwotocznych) u krewnych krwi. Udary mogą również wskazywać na podobne problemy, ponieważ udar jest często wynikiem pęknięcia tętniaka, którego nie zdiagnozowano na czas. Z perspektywy czasu prawie niemożliwe jest wykrycie, czy u pacjenta wystąpił tętniak czy normalne pęknięcie naczynia..

Rodzaje tętniaków mózgu

Zasadniczo w medycynie istnieje dość obszerna klasyfikacja tętniaków naczyniowych. Ma to również zastosowanie do tętniaków mózgu, jednak w tym przypadku występują pewne osobliwości. Taki tętniak można sklasyfikować według szeregu kryteriów, w tym lokalizacji, kształtu, wieku pojawienia się itp. Podczas diagnozy lekarze starają się uwzględnić jak najszerszy zakres kryteriów. Pomaga to dokładniej wybrać leczenie i uzyskać bardziej szczegółowe prognozy..

Zgodnie z formą tętniaków mózgu dzielą się na następujące typy:

• Tętniak lędźwiowy. Jest to najczęstszy gatunek, biorąc pod uwagę tylko tętniaki mózgu. Jego funkcje zostaną opisane później..

• Tętniak w kształcie wrzeciona. Jest to powszechna forma, gdy znajduje się na aorcie, ale na naczyniach mózgu jest znacznie mniej powszechna. W kształcie przypomina cylinder i jest względnie równomiernym rozszerzeniem ścian naczynia wraz ze wzrostem jego średnicy.
• Tętniak złuszczający. Nie tak często spotykany w mózgu. W kształcie jest to podłużna wnęka w ścianie naczynia. Tworzy się między warstwami ściany, jeśli są one luźno połączone z powodu procesów patologicznych. Mechanizm rozwarstwienia polega na utworzeniu małej wady w błonie wewnętrznej. Krew przepływa tutaj pod ciśnieniem, co powoduje rozwarstwienie i tworzenie się wnęki. Jednak w naczyniach mózgu ciśnienie krwi nie jest tak wysokie, jak na przykład w aorcie, dlatego ten rodzaj tętniaka jest rzadki.

Innym ważnym kryterium jest wielkość tętniaka. Małe rozszerzenia naczyń są zwykle trudniejsze do zauważenia podczas badania i rzadziej powodują poważne objawy. Duże tętniaki powodują ciężką kompresję tkanki mózgowej, co nieuchronnie prowadzi do pojawienia się objawów neurologicznych. Z reguły wszystkie tętniaki mają tendencję do stopniowego wzrostu, więc mały tętniak w ciągu kilku lat może wzrosnąć do średniego lub dużego. Tempo wzrostu zależy od różnych czynników i jest prawie niemożliwe do przewidzenia.

Tętniaki naczyń mózgowych są podzielone w następujący sposób:

• małe tętniaki - do 11 mm średnicy;
• średni - do 25 mm;
• duży - ponad 25 mm.

Kolejnym ważnym kryterium jest lokalizacja tętniaka w mózgu. Faktem jest, że każda część mózgu odpowiada za pewne funkcje w ciele. Dotyczy to rozpoznawania zapachów, kolorów, wrażliwości skóry, koordynacji ruchów itp. Istnieją również tak ważne działy, które regulują funkcjonowanie serca, mięśni oddechowych i ciśnienia krwi. To, które objawy neurologiczne pojawią się u pacjenta, zależy bezpośrednio od lokalizacji tętniaka. Klasyfikacja tętniaków według lokalizacji opiera się na anatomii naczyń mózgowych.

Tętniaki mogą być zlokalizowane na następujących naczyniach:

• przednia tętnica mózgowa;
• tylna tętnica mózgowa;
• środkowa tętnica mózgowa;
• tętnica podstawna;
• górne i dolne tętnice móżdżkowe.

Innym ważnym kryterium jest czas wystąpienia tętniaka. Wszystkie tętniaki można podzielić na wrodzone (które były w chwili urodzenia) i nabyte (które powstały przez całe życie). Z reguły wrodzone tętniaki są mniej podatne na pękanie, ponieważ powstają przez wystawanie wszystkich warstw tętnicy. Nabyte tętniaki zwykle rosną szybciej i częściej prowadzą do udarów. Ważne jest również ustalenie (jeśli to możliwe), kiedy pojawiła się wada statku. Niektóre formacje pojawiają się, rosną i pękają w ciągu kilku dni, podczas gdy inne mogą nie pękać przez lata, a nawet powodować poważne objawy..

Również przy formułowaniu diagnozy należy zanotować liczbę tętniaków w naczyniach mózgu. W większości przypadków są to formacje samotne. Ale po poważnych urazach głowy lub operacjach na dużą skalę w jamie czaszki może pojawić się kilka tętniaków. Jeśli pacjent cierpi na choroby, które osłabiają tkankę łączną, tętniaki mogą być liczne. Ponadto w tym przypadku często obserwuje się równoczesną obecność tętniaków naczyń mózgu i aorty (czasami innych naczyń). Oczywiście wiele tętniaków jest znacznie bardziej niebezpieczne, ponieważ krew wpływa goriej przez dotknięte naczynia, a ryzyko pęknięcia wzrasta wielokrotnie.

Tętniak mózgowy mózgu

Forma woreczkowa jest najczęstsza w przypadku tętniaków mózgu. Wada ta powstaje zwykle w wyniku miejscowego (punktowego) uszkodzenia jednej z warstw ściany naczynia. Utrata siły prowadzi do tego, że ściana zaczyna puchnąć. Powstaje osobliwy worek z krwią. Średnica ujścia jest równa wielkości wady ściany, a dno może być szersze. Jest to asymetryczna zmiana naczynia..

Tętniaki Saccular mogą powodować następujące zaburzenia lokalne:

• turbulencje we krwi, gdy część krwi dostaje się do worka;
• spowolnienie przepływu krwi, dzięki czemu odcinki tętnicy za tętniakiem mogą być gorzej zaopatrzone w krew;
• zagrożenie zakrzepami krwi, ponieważ wiry wewnątrz woreczka często aktywują czynniki krzepnięcia krwi;
• nadciśnienie ścian tętniaka ze zwiększonym ryzykiem pęknięcia;
• kompresja substancji mózgu za pomocą silnej wybrzuszonej ściany.

Wszystkie te czynniki wyjaśniają większość objawów, objawów i powikłań tętniaków mózgu. W odróżnieniu od tętniaków wrzecionowatych, te woreczkowe są bardziej podatne na łzy i zakrzepicę, które są najbardziej niebezpiecznymi powikłaniami. To tłumaczy potrzebę chirurgicznego leczenia tego rodzaju tętniaka..

Fałszywy tętniak mózgu

Najczęstsze w praktyce medycznej są prawdziwe tętniaki naczyniowe. W tym przypadku mówimy o utracie siły tkanki, w wyniku której wszystkie skorupy naczyń mogą puchnąć. Często występuje przepuklina występ, w którym jedna lub dwie błony wydają się rozdzierać z powodu patologicznego procesu, a pozostałe pęcznieją w świetle, tworząc tętniak. Fałszywe tętniaki są bardzo rzadkie i mają nieco inną strukturę..

W rzeczywistości fałszywy tętniak nie jest wybrzuszeniem ściany naczynia, ale jego pęknięciem. Ze względu na niewielki ubytek w ścianie krew opuszcza łóżko naczyniowe i gromadzi się w pobliżu w postaci krwiaka. Jeśli w tym samym czasie wada naczynia nie zaciska się, a krew nie rozprzestrzenia się, powstaje ograniczona wnęka w tkankach, która jest związana ze światłem tętnicy. W takim przypadku krew może do niego wpływać, a ciśnienie w nim się zmienia. Pojawia się tętniak, który jednak nie ma ścian z naciągniętych muszli naczynia. Takie fałszywe tętniaki są czasami nazywane krwiakami pulsującymi..

Głównym problemem jest wysokie ryzyko nadmiernego krwawienia, ponieważ już istnieje niewielka wada w ścianie naczynia. Objawy fałszywych tętniaków mogą przypominać objawy prawdziwych tętniaków mózgu, a także objawy udaru krwotocznego. Bardzo trudno jest odróżnić taki tętniak od zwykłego na wczesnym etapie, nawet przy pomocy nowoczesnych metod diagnostycznych.

Wrodzone tętniaki mózgu

Pod wrodzonymi tętniakami naczyniowymi rozumiem te, które istnieją już w chwili urodzenia. Powstają w okresie prenatalnym i z reguły nie znikają same po urodzeniu. Przyczyny wrodzonych tętniaków są nieco inne niż przyczyny zwykłych powstających podczas życia. Wrodzonych tętniaków nie należy mylić z tętniakami wynikającymi z chorób wrodzonych. W drugim przypadku zakłada się, że istnieje pewna patologia (często wada genetyczna), która zwiększa ryzyko tętniaków podczas życia. W praktyce jednak te patologie mogą prowadzić do zmian w strukturze naczyń krwionośnych w okresie prenatalnym..

Rozwój tętniaka naczynia mózgowego u płodu może być spowodowany następującymi przyczynami:

• niektóre infekcje (zwykle wirusowe), że matka zachorowała podczas ciąży;
• choroby genetyczne osłabiające tkankę łączną;
• spożycie jakichkolwiek toksyn u matki podczas ciąży;
• przewlekłe choroby matki;
• promieniowanie jonizujące wpływające na matkę podczas ciąży.

Tak więc wrodzone tętniaki mózgu u dzieci są często wynikiem patologii lub czynników zewnętrznych, które wpływają na matkę. Jednak konsekwencje tych efektów mogą być bardzo różne, a tętniaki to tylko wyjątkowy przypadek. W praktyce medycznej wrodzone tętniaki są często wykrywane w połączeniu z innymi wadami wewnątrzmacicznymi. Obecnie, przy użyciu nowoczesnych metod diagnostycznych, wady te można wykryć nawet przed urodzeniem dziecka.

Rokowanie dla dzieci urodzonych z tętniakiem naczynia mózgowego różni się w zależności od przypadku. Jeśli jest to pojedyncza patologia i nie zaobserwowano innych wad rozwojowych, rokowanie jest często korzystne. Tętniaki są zwykle prawdziwe, a ich ściany są wystarczająco silne. Dzięki temu ryzyko przerwy nie jest tak duże. Jednak dzieci wymagają stałej uwagi i regularnego monitorowania przez neuropatologa. W niektórych przypadkach ich obecność może wpływać na rozwój psychiczny lub fizyczny dziecka. W ciężkich przypadkach wrodzone tętniaki są duże i mogą nawet być niezgodne z życiem..

Objawy i oznaki tętniaka mózgu

W większości przypadków tętniaki mózgu nie powodują żadnych objawów przez bardzo długi czas. Wynika to z faktu, że tętnice wewnątrz czaszki są dość małe, a same tętniaki rzadko osiągają duże rozmiary. Wywierają nieznaczny nacisk na sąsiednie tkanki i nie wystarczy poważnie zakłócić przekazywanie impulsów nerwowych i zakłócić funkcjonowanie jakiejkolwiek części mózgu. Ale są też bardzo trudne przypadki..

Tętniaki naczyń mózgowych mogą powodować poważne objawy w następujących przypadkach:

• ze znacznym rozmiarem tętniaka jednak dość silnie ściska sąsiednie tkanki, zakłócając przekazywanie impulsów nerwowych;
• z lokalizacją tętniaka w szczególnie ważnych częściach mózgu nawet małe formacje mogą prowadzić do tragicznych konsekwencji;
• nieprzestrzeganie środków zapobiegawczych (ciężki wysiłek fizyczny, stres, gwałtowny wzrost ciśnienia krwi itp.) prowadzi do wzrostu tętniaka lub nawet jego pęknięcia;

• obecność współistniejących przewlekłych patologii (nadciśnienie itp.);
• obecność współistniejącego zespolenia tętniczo-żylnego (wady rozwojowe) prowadzi do mieszaniny krwi tętniczej i żylnej, co zaburza dopływ tlenu do komórek nerwowych.

Głównymi mechanizmami rozwoju objawów w obecności tętniaka są ucisk sąsiednich tkanek i zaburzenia krążenia. W obu przypadkach wpływa to na tkankę nerwową tworzącą mózg. Pacjent zaczyna pojawiać się tak zwane objawy neurologiczne. Mogą być bardzo różnorodne i zależą od tego, która część mózgu jest dotknięta..

Tętniaki tętnic mózgu mogą powodować następujące objawy:

• Bóle głowy: Bóle głowy są jednym z najczęstszych objawów tętniaka mózgu. Mogą mieć różne czasy trwania i częściej pojawiają się w postaci napadów (czasami z powodu wzrostu ciśnienia krwi). Lokalizacja bólu jest inna i zależy od tego, w której części mózgu znajduje się tętniak. Przy głęboko osadzonych tętniakach ból jest mniej intensywny, ponieważ sam mózg nie ma receptorów bólu. Jednocześnie powierzchowne tętniaki uciskające oponę mogą powodować bardzo silny ból. Czasami ludzie z tętniakiem cierpią na ciężkie ataki migreny, które ustępują po leczeniu chirurgicznym..
• Zaburzenia snu. Lokalizacja tętniaka w obszarze odpowiedzialnym za kontrolę snu może powodować bezsenność lub, przeciwnie, senność. Problemy ze snem nie są wykluczone w innych lokalizacjach. Będzie to związane ze słabym dopływem krwi do niektórych części mózgu..
• Nudności. - Nudności i wymioty często występują, gdy opony są podrażnione. W takich przypadkach mówimy więcej o powierzchownie położonych tętniakach. Duże formacje mogą również zwiększać ciśnienie wewnątrzczaszkowe, których jednym z objawów są również zawroty głowy i nudności. Charakterystyczną cechą tego objawu z tętniakiem naczynia w mózgu jest to, że nudności zwykle nie ustępują nawet po przyjęciu leku. W przeciwieństwie do zatrucia, gdy dotknięte są mięśnie gładkie przewodu żołądkowo-jelitowego (GIT), mówimy o podrażnieniu określonego ośrodka w mózgu. Wymioty mogą być bardzo silne i całkowicie niezwiązane z przyjmowaniem pokarmu..
• Objawy meningeal. Objawy meningeal są rozumiane jako kombinacja objawów wskazujących na podrażnienie opon mózgowych. Zwykle pojawiają się z powierzchownymi tętniakami lub dużymi tętniakami. Takie objawy obejmują napięcie mięśni szyi (nawet w spoczynku), niemożność zgięcia głowy do przodu, aby dotknąć brody klatki piersiowej. Zdrowa osoba również czasami nie może wykonać tej czynności, ale pacjent jednocześnie odczuwa ostry ból. Występują również objawy Kerniga i Brudzinskiego, polegające na zginaniu nóg w stawie biodrowym lub kolanowym. Pacjent z podrażnieniem opon mózgowych nie może wykonać niezbędnych ruchów, a podczas próby pojawia się ból.
• Skurcze: Skurcze to niekontrolowane skurcze mięśni szkieletowych. W tym przypadku są one spowodowane kompresją powierzchownych części mózgu (zwykle kory mózgowej). Ten objaw wskazuje na poważne naruszenia i pojawia się z reguły z dużymi tętniakami. Skurcze same w sobie są niebezpieczne, ponieważ mogą powodować zatrzymanie oddechu. Częste drgawki z tętniakami mogą być podobne do napadów padaczkowych. Tylko neuropatolog może je odróżnić po dokładnym badaniu.
• Zaburzenia czuciowe. W zależności od umiejscowienia tętniaka w mózgu można skompresować różne struktury odpowiedzialne za wrażliwość. W takim przypadku wrażliwość dotykowa (skóry) w niektórych obszarach może zostać utracona. Mogą również wystąpić zaburzenia widzenia i słuchu. Cierpi również koordynacja ruchu, ponieważ częściowo zależy on od wrażliwych receptorów w samych stawach. Innymi słowy, osoba może przestać normalnie określać pozycję swojego ciała w przestrzeni. Istnieją inne rzadsze opcje upośledzenia sensorycznego..
• Zaburzenia ruchowe. Takie naruszenia obejmują przede wszystkim paraliż, w którym osoba traci zdolność kontrolowania określonej grupy mięśni. Mogą wystąpić, gdy pęknie tętniak (udar) lub bardzo duże tętniaki.
• Dysfunkcja nerwów czaszkowych. 12 par nerwów czaszkowych kontroluje niektóre rodzaje wrażliwości, a częściowo ruch małych mięśni. Jeśli ich funkcje są zakłócone, może wystąpić wypadanie powiek (opadanie powiek), asymetria mięśni twarzy, chrypka głosu itp..

Tak więc wszyscy pacjenci z tętniakami mózgu z reguły mają indywidualny zestaw objawów. To znacznie komplikuje diagnozę choroby we wczesnych stadiach. Objawy mogą przypominać wiele różnych patologii i tylko doświadczony lekarz będzie w stanie podejrzewać obecność tętniaka i przepisać odpowiednie badania w celu potwierdzenia diagnozy..

Co to jest klinika tętniaka mózgu?

Termin „klinika” w tym przypadku oznacza przebieg choroby w czasie, początek lub zanik objawów, a także zmianę ogólnego stanu pacjenta. Odnosi się to do wszystkich objawów choroby, które pojawiają się na zewnątrz, bez sprzętowych lub laboratoryjnych metod badawczych. Dlatego klinika jako taka nie pojawia się we wszystkich tętniakach. Małe formacje znajdujące się w stosunkowo „bezpiecznych” obszarach mózgu mogą w ogóle nie powodować żadnych objawów..

Przebieg kliniczny tętniaków może być bardzo zróżnicowany. Zależy to od położenia tętniaka, jego wielkości, a także przyczyn, które spowodowały jego pojawienie się. Niektóre tętniaki pojawiają się i rosną tak szybko, że już w pierwszych dniach prowadzą do pęknięcia i udaru krwotocznego. Obraz kliniczny w zasadzie może pojawić się już przy zerwaniu.

Pojawiają się inne tętniaki i rosną powoli. Wtedy osoba może najpierw mieć bóle głowy, zmęczenie, problemy ze snem. W niektórych przypadkach pierwszymi objawami są zmniejszenie ostrości wzroku, widzenia, upośledzona wrażliwość lub koordynacja ruchów. W późniejszych stadiach ból nasila się, a pierwotne zaburzenia nasilają się.

Wiele tętniaków mózgu

W przypadku wielu chorób dziedzicznych wpływających na tkankę łączną organizmu pacjent może rozwinąć kilka tętniaków w ciągu życia. Zjawisko to jest czasami nazywane mnogimi tętniakami. Co więcej, wcale nie jest konieczne, aby wszystkie te tętniaki znajdowały się tylko w naczyniach mózgu. Być może na przykład ich połączenie z tętniakami aorty (lub tętniakami).

W takich przypadkach krążenie mózgowe cierpi jeszcze bardziej. W tętnicach mózgowych krew wypływa z gałęzi łuku aorty. Gdziekolwiek znajdują się tętniaki, poważnie zaburzają przepływ krwi do tkanki nerwowej. To tłumaczy fakt, że różne objawy i objawy choroby są znacznie bardziej prawdopodobne u osób z wieloma tętniakami..

Objawy neurologiczne zasadniczo nie będą się różnić od wymienionych powyżej. Mogą cierpieć najróżniejsze części mózgu. Jeśli pacjent ma tętniak aorty, może dodać tylko określone objawy.

W przypadku połączenia tętniaka naczynia mózgowego i aorty mogą pojawić się następujące objawy:

• duszność;
• ból w klatce piersiowej lub ból brzucha;
• kaszel;
• słabość;
• zwiększone tętno;
• zaburzenia trawienne (z tętniakami aorty brzusznej).

Ponieważ wiele tętniaków jest prawie zawsze przejawem wszelkich chorób ogólnoustrojowych lub genetycznych, inne objawy najczęściej można znaleźć u pacjentów. Nie są bezpośrednio związane z tętniakiem, ale są spowodowane innymi wadami tkanki łącznej. Na przykład pacjenci z zespołem Marfana często mają wrodzone lub nabyte wady serca, a także problemy ze wzrokiem z powodu podwichnięcia soczewki. Pacjenci z różnymi chorobami reumatologicznymi często skarżą się na ból stawów.

Tętniak naczyń mózgowych u dzieci

Tętniaki u dzieci jako całości nie są tak powszechne. Wynika to z faktu, że tworzenie defektu w ścianie naczynia zwykle zajmuje czas. Na przykład w przypadku miażdżycy uszkodzenie jest poprzedzone przedłużonym gromadzeniem się cholesterolu, który krąży wraz z krwią. Podobne zaburzenia w dzieciństwie są rzadkie, a tętniaki po prostu nie mogą się tworzyć. Jednak nadal można je znaleźć w każdym wieku. U noworodków i dzieci w wieku przedszkolnym są to zwykle wrodzone wady naczyniowe. Pojawiają się ze względu na fakt, że wszelkie niekorzystne czynniki wpłynęły na ciało matki podczas ciąży. Możliwe jest również tworzenie tętniaków we wczesnym dzieciństwie z wrodzoną kiłą (nabytą w okresie prenatalnym od chorej matki).

U dzieci tętniaki mózgu najczęściej objawiają się następująco:

• ciągła troska o dziecko;
• zaburzenia snu;
• drgawki;
• opóźnienie w rozwoju umysłowym (rzadziej i fizycznym);
• specyficzne objawy neurologiczne (brak odruchów, które powinny być w danym wieku).

Dzieci w wieku szkolnym z reguły mogą już formułować ewentualne dolegliwości i objawy. Te skargi nie będą się znacznie różnić od standardowego obrazu klinicznego u dorosłych. Metody diagnozowania i leczenia tętniaków u dzieci również nie różnią się. W przypadku braku poważnych przeciwwskazań zalecana jest chirurgiczna naprawa wady. Rokowanie zależy od wielkości tętniaka, jego tempa wzrostu i przyczyn, które spowodowały jego powstanie.

Ciąża z tętniakiem mózgu

Jak wspomniano powyżej, największym zagrożeniem w obecności tętniaka w mózgu jest jego pęknięcie. Ciążę w tym przypadku można uznać za dodatkowy czynnik ryzyka, który zwiększa prawdopodobieństwo udaru mózgu. Wynika to z faktu, że podczas ciąży w ciele kobiety występują różne zmiany. Częściowo dotyczą one tła hormonalnego i pracy układu sercowo-naczyniowego. Zwykle w organizmie występuje zatrzymanie płynów i wzrost objętości krążącej krwi. W związku z tym ciśnienie w naczyniach (w tym naczyniach mózgu) może wzrosnąć, rozciągając ściany tętniaka.

Dlatego u niektórych kobiet objawy tętniaka mogą pojawić się po raz pierwszy podczas ciąży. Wcześniej, chociaż edukacja była mniejsza, nie przeszkadzało to pacjentowi. Ale rozciąganie ścian czasami prowadzi do kompresji tkanki mózgowej i pojawienia się objawów neurologicznych. Ogólnie objawy choroby nie będą się znacznie różnić od objawów u innych pacjentów wymienionych powyżej.

Ze względu na zwiększone ryzyko pęknięcia i innych powikłań pacjenci z oczywistymi objawami neurologicznymi, które pojawiły się w czasie ciąży, muszą pilnie przejść szereg procedur diagnostycznych. W przypadku wykrycia tętniaków naczyń mózgowych należy natychmiast rozpocząć leczenie, co zmniejszy ciśnienie w naczyniach i wzmocni ścianę. Zwykle nie wykonują żadnych zabiegów chirurgicznych z powodu silnego stresu i możliwości wyrządzenia krzywdy nienarodzonemu dziecku. Radykalne leczenie (usunięcie tętniaka itp.) Zostaje przełożone na okres poporodowy. Ale w ciężkich przypadkach, gdy ryzyko udaru jest oczywiste, konieczne jest leczenie. Tak więc doświadczony lekarz powinien być w stanie pokierować takimi pacjentami, którzy będą w stanie prawidłowo ocenić ryzyko dla matki i dziecka i wybrać optymalną taktykę leczenia. Samoleczenie dowolnymi metodami jest ściśle przeciwwskazane dla takich kobiet..